A Dieta Atlántica de Galicia
Por: Xavier
Castro (Autor do libro: Yantares
gallegos. Historia de la dieta atlántica, Universidad de Santiago / Fundación
Dieta Atlántica, 2010)
A dieta atlántica, é unha forma relativamente
específica de alimentación extrapolada dunha grande área xeográfica conformada
pola franxa de poñente dos países europeos ribeiregos do Océano Atlántico: o litoral
de Portugal ata o río Douro, Galicia e toda a costa norte de España (bañada
polo mar Cantábrico), a costa atlántica francesa, Irlanda, Escocia, Gales e
Inglaterra. Na súa conceptualización é preciso
considerar non só uns produtos alimenticios peculiares, senón tamén uns
procedementos culinarios, uns valores, un xeito de comer e unha maneira de
compartir os alimentos e, ao cabo, unhas formas de sociabilidade expresadas nas
comidas familiares (en especial nas festas do patrón
da parroquia) e nas invitacións
a persoas achegadas, nas cálidas e demoradas sobremesas nas que se cultiva o
pracer da conversación distendida e cordial, e tamén nas romaxes e festas
gastronómicas.
A dieta Atlántica caracterízase polo consumo de produtos frescos e
saudables: abondoso peixe e outros produtos marítimos (mariscos, moluscos e
máis recentemente algas), tenreira, porco, lácteos e ovos. Comporta un alto
consumo de alimentos vexetais: legumes, hortalizas, cereais e, en menor medida,
froitas. Polo demais, aínda que contempla a inxesta de viño (en épocas remotas,
tinto, que segue sendo o máis consumido a pesar do auxe experimentado nas
últimas décadas polo branco), a bebida suprema na dieta atlántica é a auga.
Moitas augas posúen, por certo, excelente calidade, destacando as
mineromedicinais, en tanto que os viños atlánticos están dotados de
personalidade e graza, logrando a moderna enoloxía corrixir o seu punto de
acidez ás veces excesivo; sobresaen nos tipos brancos: albariño, torrontés,
treixadura, godello, lado e caíño; e nos tintos: mencía, brencellao, sousón e ferrón.
No que
concirne aos procedementos culinarios salienta o recurso á cocción (do que
constitúe un elocuente testemuño o pote típico do país) que resulta máis
saudable que a fritura. En efecto, boa parte dos pratos típicos son cocidos:
caldo, polbo á feira, lacón con grelos, carne ao caldeiro, cocido, caldeirada
de peixe e, finalmente, o marisco. Ademais, a maioría dos preparados
característicos da gastronomía tradicional emprega o aceite de oliva (en cru ou
en allada) como aderezo habitual. Polo demais, os produtos feitos ao forno,
como a empanada, cóntanse entre as peculiaridades galaicas.
VERSIÓN EN ESPAÑOL